Vì sao chủ nghĩa Mác – Lênin ngày càng mất hấp dẫn?
🔹 1. Mâu thuẫn giữa lý luận và thực tiễn phát triển
-
Chủ nghĩa Mác dựa trên đối kháng giai cấp, sở hữu công cộng, đấu tranh vô sản → không còn phù hợp với nền kinh tế thị trường hiện nay.
-
Trong khi đó, Việt Nam lại:
-
Công nhận kinh tế tư nhân
-
Dùng vốn nước ngoài, công nghệ thị trường
-
Phân hóa giàu nghèo diễn ra mạnh
-
📌 Người dân nhìn thấy sự “nói một đằng – làm một nẻo” về lý luận và hành động.
🔹 2. Lý tưởng không còn truyền cảm hứng
-
Các khẩu hiệu như “đi lên chủ nghĩa xã hội”, “xây dựng con người XHCN” nay khó gây xúc động, không gắn với trải nghiệm sống thực của người trẻ.
-
Không giải thích được:
-
Vì sao đi lên CNXH mà vẫn tư bản hóa?
-
Vì sao chủ nghĩa Mác cổ vũ đấu tranh giai cấp nhưng giờ cần “hòa hợp dân tộc”?
-
📌 Một lý tưởng không truyền được cảm hứng thì không thể giữ chân được người trẻ trong hệ thống.
🔹 3. Tính chất “đóng kín” của hệ tư tưởng
-
Chủ nghĩa Mác – Lênin được xem là “chân lý duy nhất” trong Hiến pháp và văn kiện, không được phép phản biện sâu sắc hay cập nhật.
-
Điều này trái ngược với:
-
Xã hội mở
-
Khoa học – công nghệ phát triển nhanh
-
Tư duy phản biện của giới học sinh – sinh viên – doanh nhân
-
📌 Một nền tảng tư tưởng không cho phép tự đổi mới sẽ tự làm mình lỗi thời.
🧭 Vậy có thể thay đổi nền tảng lý tưởng của Đảng không?
✅ Hoàn toàn có thể – nếu dũng cảm “tái định nghĩa”
Các đảng cầm quyền khác đã làm được điều này:
Quốc gia | Đảng cầm quyền | Cách thay đổi lý tưởng |
---|---|---|
Đức | SPD (Đảng Dân chủ Xã hội) | Từ chủ nghĩa xã hội → “chủ nghĩa xã hội thị trường – nhân văn hiện đại” |
Trung Quốc | ĐCSTQ | Từ “đấu tranh giai cấp” → “xây dựng xã hội hài hòa”, “chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc” |
Singapore | PAP | Không theo chủ nghĩa nào, chỉ xác lập “giá trị cốt lõi châu Á + hiệu quả kỹ trị” |
📌 Không ai bắt buộc một đảng phải trung thành vĩnh viễn với một hệ tư tưởng đã lỗi thời, nếu điều đó cản trở sự lãnh đạo hiệu quả.
🛠️ Nếu ĐCSVN muốn tiếp tục vai trò lãnh đạo, cần làm gì?
✅ 1. Tái định nghĩa lý tưởng
-
Thay vì tiếp tục nêu “chủ nghĩa Mác – Lênin” theo sách vở cổ điển, có thể:
-
Chuyển sang khái niệm “chủ nghĩa dân tộc hiện đại”
-
Nhấn mạnh “đạo đức công vụ, phát triển công bằng, minh bạch, khai phóng”
-
Đưa ra bộ giá trị Việt Nam mới thay vì khẩu hiệu XHCN lỗi thời
-
✅ 2. Thừa nhận tính tương đối, mở không gian học thuật
-
Cho phép xã hội phản biện học thuật về các nền tảng lý luận, để lý tưởng được kiểm chứng qua thực tiễn
✅ 3. Chuyển từ vai trò “độc quyền chân lý” sang vai trò “người dẫn dắt có trách nhiệm”
-
Không cần giữ vai trò “đảng duy nhất có quyền”, mà nên giữ vai trò:
-
“Đảng nêu gương, dám chịu trách nhiệm, dẫn dắt xã hội đi lên bằng năng lực, không phải đặc quyền”
-
✅ Kết luận
Nếu nền tảng lý luận không còn kết nối được với dân, đặc biệt là người trẻ, thì Đảng sẽ dần trở thành một thiết chế hình thức.
Muốn tồn tại lâu dài, Đảng phải:
Cải cách lý tưởng
Tái lập chính danh bằng hiệu quả, đạo đức và trách nhiệm
Trở thành “đảng của tương lai” chứ không phải “bóng mờ quá khứ”
Nhận xét
Đăng nhận xét