TBTH Các yếu tố quyết định cấu kết thành công

 

1. Cấu kết có khả năng thành công cao nếu số kẻ đồng mưu ít

  • Ít người tham gia giúp giảm nguy cơ bị phản bội, bị lộ hoặc bị điều tra.

  • Khảo sát cho thấy trung bình dưới 10 người tham gia là ngưỡng để giảm rủi ro và tăng hiệu quả.

  • Trong các vụ án điển hình, số lượng cán bộ liên quan thường không vượt quá 10–11 người.


2. Cán bộ có quyền lực độc lập, ít bị kiểm soát dễ tham gia cấu kết

  • Nhất là các yibashou như bí thư địa phương, có toàn quyền trong bổ nhiệm và điều hành, dễ điều phối cấu kết dọc.

  • Nếu có thể dùng quyền lực ép buộc cấp dưới hoặc sắp xếp bộ máy theo ý mình thì càng dễ xây dựng mạng lưới cấu kết.


3. Các cá nhân tham gia thường có mục tiêu trục lợi rõ ràng và nhất quán

  • Thường là để kiếm lợi cá nhân, lạm dụng tài sản công, hoặc thăng tiến.

  • Họ có thể thống nhất hành động nhằm đạt được lợi ích và sẵn sàng giữ kín thông tin vì sự sống còn của cả nhóm.


4. Khó bị phát hiện và truy tố

  • Mạng lưới quan chức ràng buộc lợi ích chặt chẽ, nên ít người phản bội hoặc khai báo.

  • Một số còn thực hiện chính sách “tự hủy” bằng cách tiêu hủy chứng cứ, chia rẽ trách nhiệm, dùng ngôn ngữ ẩn dụ ("massage", "cổ phần hóa") để che đậy.


5. Có quan hệ xã hội – chính trị tin cậy lẫn nhau

  • Cùng quê, cùng họ, cùng nơi làm việc, từng có mối quan hệ cấp trên – cấp dưới... giúp tăng niềm tin và giữ bí mật.

  • Đặc biệt trong môi trường như Trung Quốc – nơi lao động ít biến động, khó chuyển công tácthoát ly, nên càng dễ duy trì mạng lưới thân hữu lâu dài.


6. Hành vi cấu kết lặp lại thường xuyên và có tính “bảo hiểm”

  • Một người tham gia vào một vụ cấu kết có thể sẽ tiếp tục tham gia các vụ khác do không còn đường lui.

  • Các đối tượng thường gắn bó chặt với một mạng lưới – nếu lộ thì cả nhóm cùng “chết chìm”, khiến họ buộc phải trung thành.


7. Một số cơ chế ép buộc giúp duy trì cam kết

  • Ví dụ như yibashou có thể trừng phạt hoặc không “nâng đỡ” cấp dưới nếu không chịu chia chác.

  • Hoặc có thể dùng truy tố, điều tra nội bộ, bêu xấu, đe dọa uy tín và gia đình để siết kỷ luật nội bộ nhóm.


8. Cơ quan điều tra CCDI là yếu tố then chốt phá vỡ cấu kết

  • CCDI dùng hình thức điều tra riêng như wo’an (vụ án bí mật) và chuan’an (chuyển hồ sơ tố tụng) để cắt đứt lòng tin giữa các bên trong mạng lưới cấu kết.

  • Đe dọa truy tố người này để ép cung kẻ khác, làm tan vỡ niềm tin và thúc đẩy khai báo.


9. Mạng lưới cấu kết “giao thoa” có thể thất bại nhanh chóng

  • Khi các bên không quen nhau từ trước hoặc không đủ lòng tin thì rất dễ bị đổ vỡ khi một người bị điều tra.

10. Quan hệ trụy lạc, đồng phạm trong sinh hoạt cá nhân giúp củng cố cấu kết

  • Trong các nhóm quan chức cấu kết, ngoài lợi ích kinh tế, các mối quan hệ “cá nhân hóa” như cùng đưa nhân tình đi chơi, ăn nhậu, đánh bạc, “massage”, quan hệ tình dục… đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng lòng tin và sự đồng lõa.

  • Đây là kiểu “gắn bó theo kiểu cùng tội lỗi” – khiến những người trong nhóm khó phản bội nhau, vì nếu một người bị lộ, cả nhóm sẽ bị kéo theo.

  • Tác giả ví đây là một “dạng răn đe ngầm” giữa các thành viên trong mạng lưới: nếu mày khai, tao cũng khai ra chuyện của mày.

  • Ví dụ về hành vi như cùng đưa nhân tình đi du lịch, chia sẻ chi phí “dịch vụ”, hay trao đổi người tình cho nhau, cũng có thể được xem là dấu hiệu cấu kết phi chính thống nhưng rất bền vững.

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Làm sao một người xuất thân từ chính hệ thống cấu kết lại trong sạch

Cải cách quyền tài sản ở TQ & VN

Cấu kết tay ngoài, tay trong