TBTH Cấu kết dọc

 

1. "Yibashou" – Bí thư địa phương là trung tâm quyền lực

  • “Yibashou” (一把手 – nhất bá thủ) là cách gọi Bí thư Đảng ở cấp địa phương.

  • Đây là người có quyền lực tối cao trong địa phương, nắm quyền bổ nhiệm, phê duyệt dự án, kiểm soát tài sản công.

  • Họ vừa là người điều phối, vừa thực hiện, tạo thành mạng lưới cấu kết theo chiều dọc với cấp dưới.


2. Công cụ chính của Yibashou: "maiguan maiguan" (mua – bán chức quyền)

  • Cấu kết dọc diễn ra thông qua việc:

    • Doanh nghiệp hối lộ để được ưu ái từ cấp dưới.

    • Cấp dưới phải "cống nạp" lên yibashou để thăng tiến.

  • Yibashou sử dụng quyền bổ nhiệm để ban phát vị trí quyền lực có “giá trị hồi lộ cao” cho người thân tín → từ đó kiểm soát và tái phân phối lợi ích toàn hệ thống.


3. Cấu kết dọc hình thành mạng lưới đồng mưu ổn định

  • Những người được bổ nhiệm bởi yibashou thường là người trung thành và sẵn sàng chia lợi ích nếu đã được “nâng đỡ”.

  • Cấp dưới sẽ tuân lệnh cấp trên để được bảo vệ, và cùng nhau bóp méo hệ thống hành chính vì lợi ích riêng.


4. Doanh nhân tư nhân tìm cách tiếp cận yibashou để "bảo kê"

  • Đối với doanh nghiệp, tiếp cận và “mua chuộc” được yibashou là con đường ngắn nhất để:

    • Giành dự án.

    • Được bảo kê khỏi thanh tra.

    • Lấn át đối thủ.

  • Nhưng rủi ro rất cao nếu thất bại: chi phí lớn, dễ bị “bỏ rơi” nếu yibashou mất chức hoặc không thỏa mãn.


5. Tồn tại "vòng luẩn quẩn tham nhũng" giữa các cấp

  • Cấp dưới phải nộp lên, nên phải bóp doanh nghiệp để lấy lại vốn.

  • Doanh nghiệp cũng biết điều đó, chủ động hối lộ cả cấp trên và cấp dưới.

  • Từ đó tạo ra cấu trúc tham nhũng có hệ thống, khó phá vỡ.


6. Một số hệ quả đáng chú ý:

  • Hối lộ để bổ nhiệm không chỉ phổ biến mà còn được chấp nhận như thực tế chính trị.

  • Cấp dưới khó dám tố cáo yibashou vì sợ bị trả thù hoặc không còn cơ hội thăng tiến.

  • Trong nghiên cứu thực nghiệm (nêu trong sách), đa số cấp dưới được khảo sát thừa nhận từng bị yêu cầu nộp “cống phẩm” hoặc “hứa chia phần”.


7. Kết luận:

Cấu kết dọc là một hình thức thống trị quyền lực theo trục dọc từ bí thư địa phương xuống các cấp dưới, được duy trì bằng việc mua bán chức quyền, chia chác lợi ích, và ràng buộc trung thành, là một trong những nền tảng then chốt của tư bản thân hữu Trung Quốc.

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Làm sao một người xuất thân từ chính hệ thống cấu kết lại trong sạch

Cải cách quyền tài sản ở TQ & VN

Cấu kết tay ngoài, tay trong